W dyskusji pod notką Tomasza Terlikowskiego poświęconej symbolice komunistycznej podczas euro pojawił się poboczny głos w dyskusji dotyczacy jeńców radzieckich w Polsce w latach 1919 - 1922. Bloger Daniel Kaszubowski napisał:
I z jeńcami z wojny z bolszewikami, to pewnie też grzeczni postapili, odsyłając ich z powrotem na Wschód...
(http://terlikowski.salon24.pl/422546,symbole-gwalcicieli-i-mordercow-mile-widziane-w-polsce#comment_6192543)
We wpisie tym pobrzmiewa sugestia idąca za niektórymi publikacjami rosyjskimi zarzucającymi Polsce ludobójstwo na ówczesnych jeńcach radzieckich.
Jakie są fakty?:
W latach 1919 - 1920 (do zawieszenia broni 18 października) w rękach polskich znalazło się ok. 80 - 85 tys jeńców radzieckich, z których zdecydowana większość trafiła do niewoli po bitwie warszawskiej i bitwie niemeńskiej. Zgodnie z warunkami umowy o przedwstępnych warunkach pokoju z 12 października 1920 roku, układu o repatriacji z 24 lutego 1921 roku, potwierdzonego następnie traktatem pokojowym jeńcy mięli zostać wymienieni zgodnie z ustalonym harmonogramem. Ogólna liczba jeńców w niewoli polskiej nie była kwestionowana przez stronę radziecką w tamtym czasie, nie kwestionowały jej także źródła rosyjskie po 1990 roku.
Zgodnie z polskimi opracowaniami w tej sprawie liczba zmarłych obywateli radzieckich wyniosła ok 16 - 17 tys w całym okresie 1919 - 1922, z tym większość przypadków śmierci miała miejsce po październiku 1920 roku po wybuchu epidemii tyfusu i cholery, która dotknęła nie tylko obozy jenieckie, ale w mniejszym lub wiekszym stopniu terytorium całego kraju.
Strona rosyjska w badaniach prowadzonych we współpracy z Polakami szacuje liczbę zmarłych jeńców na 18 - 20 tys osób, co praktycznie pokrywa się z danymi naukowców polskich. Wiekszość jeńców wróciła do Rosji Radzieckiej, niewielka ich część pozostała w Rzeczpospolitej.
Podawane w publicystyce i propagandzie przez niektórych Rosjan inne liczby rzędu 40, 60 czy nawet 100 tys zmarłych w polskiej niewoli nie mają oparcia w faktach.
źródła:
http://www.archiwa.gov.pl/pl/wydawnictwa/publikacje-wydane-we-wspolpracy-z-zagranica/358--czerwonoarmici-w-niewoli-polskiej.html
http://www.rp.pl/artykul/382072.html
